دار قالی اصلیترین ابزار برای بافت فرش است. دارهای قالی چهارچوبهای چوبی یا فلزی هستند که تارهای فرش روی آن سوار شده و سپس فرش بافته میشود. دارهای قالی انواع مختلفی دارند. دار قالی افقی، دار قالی عمودی و دار قالی مکانیکی. هرکدام از این دارها مزایا و معایب خاص خودشان را دارند. در ادامه به بررسی دار قالی عمودی خواهیم پرداخت.
دار قالی عمودی چیست؟
دار عمودی قالی بهصورت ایستاده قرار دارد و همان تصویری است که از بافت قالی در ذهن ما وجود دارد. این دار از دو چوب بلند عمودی و دو چوب افقی ساخته شده و خود به ۴ گروه تقسیم شده است:
دار قالی عمودی ثابت یا فارسی
در این مدل دار قالی عمودی، نزدیک به ۴۰ سانتیتر از دو چوب عمودی داخل زمین فرو رفته و ثابت شده است. این دارها قابل حرکت نیستند و در کارگاههای قالیبافی ثابت قرار گرفتهاند. چون این دار به صورت ثابت است، قالیبافان باید برای بافت قسمتهای بالاتر با نردبان بالاتر بنشینند.
نگهداری از فرش دستبافت و ماشینی اهمیت زیادی دارد و باعث افزایش طول عمر آن میشود. اما این روزها برخی خانمهای خانهدار برای جلوگیری از کثیف شدن ریشهها…
دار قالی عمودی تبریزی یا ترکی
نامگذاری این دار نشاندهنده این نیست که فقط در تبریز این دار استفاده میشود. این دار قالی بهدلیل سبکی و راحتی استفاده، محبوبیت زیادی در میان قالیبافها دارد. سردار مدل تبریزی متحرک است و بههمین دلیل قالیباف لازم نیست که جای خود را تغییر دهد. یعنی هر قسمت از فرش که بافته شد، با شل کرن تارها آن را به زیر دار فرستاده و بعد تار را مجددا محکم میکنند. با این روش میتوان قالیهایی با ابعاد خیلی بزرگتر از دار بافت. دارهی تبریزی بزرگ بیشتر از جنس چوب ساخته میشوند که برای جابهجایی وزن کمتری داشته باشند.
دار گردان یا کرمانی
دارهای قالی گردان بیشتر در یزد و کرمان استفاده میشوند. این دار دارای یک محور است که با کمک اهرمهایی به دور این محور میچرخد. این دارها با کمک پایههای پهن روی زمین ثابت میشوند. بعد از چلهکشی، چلههای اضافه دور سردار پیچیده شده و وقتی طرح بافته میشود، قسمتهای بافته شده با اهرم بهزیر محور فرستاده میشود. به این ترتیب، میتوان فرشی چند برابر طول دار بافت.
دار فندکدار
این دارها که بیشتر در مناطق غرب کشور دیده میشوند دارای دو میله موازی هستند که با دو پیچ به سردار وصل میشوند. چلههای قالیهای بافته شده با این دار، از روی فندک رد میشوند نه از سردار قالی.
مزایا و معایب دارهای عمودی
دارهای قالی عمودی به دلیل ساختاری که دارند، جای کمی اشغال میکنند. یعنی درکنار کوچکترین اتاقها هم میتوان یک دار عمودی قرار داد. از طرفی، جابهجایی این دارها هم کار آسانی است. به جز مدل ثابت که مقداری از آن در داخل زمین قرار میگیرد، مدلهای دیگر دار عمودی قالی به راحتی قابل جابهجایی هستند.
نکته مهم دیگر در مورد این دارها این است که میتوان فرشهایی با چند برابر طول دار با آن بافت. به خصوص دارهای گردان، تبریزی و فندکدار برای بافت فرشهای بزرگ مناسبند. این دارها مقاومت بسیار خوبی دارند و تحمل وزن قالیهایی با ابعاد بزرگ را دارند.بافندهها برای بافت فرش با این دارها باید روبروی آن بنشینند و به همین دلیل فشار کمتری به کمر آنها وارد میشود. اما با اینحال مشکل کمردرد، درد شانه و قوز کردن در بافندههای قالی زیاد دیده میشود.
فرش شگی داری؟ نمیتونی بیشوری؟ یه سر به بانو بزن!
کارخانه قالیشویی بانو کرج با تیمی متخصص، متعهد و آموزش دیده، بهترین و بزرگترین قالیشویی، مبل شویی و خدمات ترمیم فرش در کرج.
بدون دیدگاه