چله‌کشی یکی از مهمترین و البته پایه‌ای‌ترین مراحل بافت فرش است. در واقع چله، تارهای عمودی فرش است که حکم پی فرش را دارد. به‌همین دلیل هم انتخاب متریال مرغوب و هم روش چله‌کشی اهمیت بسیار زیادی دارد.
نخ چله
نخ چله در قدیم از جنس پشم ساخته می‌شد. اما به تدریج پشم جای خود را به پنبه داد. پنبه الیافی مستحکم است که دوام زیادی دارد. قدرت پنبه برای نگهداری یک فرش بزرگ هم کافی است. علاوه بر این، پنبه در برابر بید‌زدگی هم مقاومت زیادی دارد. برای فرش‌های سبک و کوچک و البته خیلی خاص، از جله‌ههای ابریشمی هم استفاده می‌کنند.
یکی از اصول اولیه در حفظ و نگهداری از لوازم، تمیزی و نظافت آنها است؛ زیرا کثیفی علاوه بر آن‌که سبب آسیب رسیدن به آن می‌شود، از نما و زیبایی آن نیز می‌کاهد.
چله‌کشی چیست
برای بافت یک فرش ما ابتدا نیاز به یک دار قالی داریم. دار چهارچوب اولیه‌ای است که فرش روی آن بافته می‌شود. بعد از آماده شدن دار قالی، نخ‌های چله به صورت عمودی روی آن کشیده می‌شود. این نخ‌ها به صورت منظم و موازی و با قدرت زیاد از بالا به پایین دار کشیده می‌شوند. بر اساس نوع کشیدن این تارها، چله‌کشی انواع مختلفی دارد.
چله‌کشی ترکی
این روش چله‌کشی فقط در شهرهای ترک‌زبان کاربرد ندارد و بسیاری از بافنده‌ها در شهرهای مختلف ایران از این روش استفاده می‌کنند. برای انجام این کار باید دو نفر تارهای چله را با هم و همزمان از بالا به پایین دور تا دور دار قالی بکشند. این کار نیاز به دقت و حوصله زیاد دارد. چون در صورتی که فاصله بین تارها یکسان نباشد، یا کشش آنها باهم فرق داشته باشد، در هنگام بافت، قرینه و استحکام خوبی در فرش ایجاد نمی‌شود. چله‌کشی ترکی با وجود این موارد از چله‌کشی فارسی آسان‌تر است.
چله‌کشی فارسی
در این روش ابتدا تارهای چله را روی زمین درکنار هم قرار می‌دهند و بعد از اطمینان از تناسب و موازی بودن آنها، چله را روی دار قالی میبرند. مزیت این روش این است که فرش‌های بافته شده با این چله‌ها، تناسب و استحکام بیشتری دارند. در این روش احتمالکج شدن فرش و مرتب نبودن شیرازه وجود ندارد. اما پایین آوردن فرشی که چله‌کشی آن به روش فارسی باشد کمی سخت‌تر از روش ترکی است و احتمال پارگی فرش به هنگام پایین آمدن وجود دارد.
چله‌کشی تلفیقی
در این روش، در واقع همه مزایای دو روش قبلی پیاده شده است. برای چله‌کشی تلفیقی، از دارهای ترکی و عمودی استفاده می‌کنند. اما چله‌ها را روی زمین در کنار هم قرار می‌دهند. با این تفاوت که به جای میله اول و سوم دارد قالی، از لوله‌های فلزی استفاده می‌کنند که با عرض چله هم‌اندازه هستند و قطری حدود ۲ سانتی‌متر دارند. حالا چله‌های آماده شده روی زمین را به دار قالی منتقل می‌کنند.
نکات مهم چله کشی
برای انجام چله‌کشی باید به مواردی توجه کرد. مهمترین نکته تقارن تارهای چله است. به این ترتیب، وزن تمامی چله روی دار قالی پخش می‌شود. کشش تارها هم باید با هم برابر باشند تا فرش با استحکام خوبی بافته شود. دار قالی باید صاف و کاملا منظم ساخته شده باشد. نخ چله هم باید کیفیت بالایی داشته باشد تا به مرور زمان دوام فرش را حفظ کند. ظرافت نخ چله باید متنایب با ظرافت نخ‌های فرش باشد تا فرش تناسب و جذابیت خود را حفظ کند.
چله‌کشی فرش چیست و انواع آن کدام است ؟بانو کمکت میکنه!
کارخانه قالیشویی بانو کرج با تیمی متخصص، متعهد و آموزش دیده، بهترین و بزرگترین قالیشویی، مبل شویی و خدمات ترمیم فرش در کرج.
بدون دیدگاه